Rehabilitacja
Rehabilitacja w chorobie zwyrodnieniowej stawów u psów – wielokierunkowe podejście
Rebecca A. Packer
Wczesne rozpoznanie choroby zwyrodnieniowej stawów i zastosowanie wielokierunkowego podejścia terapeutycznego obejmującego odpowiednio dobrany plan rehabilitacyjny może znacznie poprawić wynik leczenia.
Jak często spotykamy właścicieli, którzy martwią się, że ich pies nie jest już tak aktywny jak dawniej? Niejednokrotnie stwierdzają, że po prostu się starzeje. Jak jednak mówi Amber Ihrke, DVM, CCRT, CVA, CVSMT, CAC, CVPP, właścicielka i dyrektor medyczny Integrative Pet Care of Homer Glen w Homer Glen, Illinois, sam wiek nie powoduje zmniejszenia aktywności zwierząt. Jest to przejaw różnych chorób i ważne jest, by rozpoznać prawdziwą przyczynę i poddać ją leczeniu.
Dość często przyczyną takiego stanu jest choroba zwyrodnieniowa stawów (osteoarthritis, OA). Występuje ona u jednego na pięć psów i jest głównym powodem przewlekłego bólu u tych zwierząt.1 Może prowadzić do pogorszenia jakości życia, zmniejszonej aktywności, a w niektórych przypadkach nawet do eutanazji. Podczas American Veterinary Medical Association Virtual Convention dr Ihrke przekonywała, że istotne jest, by zareagować przed rozwinięciem się ostatniego stadium choroby zwyrodnieniowej stawów – najlepiej od razu gdy tylko aktywność pacjenta zaczyna spadać.
Patofizjologia i pogłębianie się OA
Na początku dr Ihrke przedstawiła w skrócie patofizjologię OA i mechanizm pogłębiania się tej choroby.2 Najpierw zmiany patologiczne rozwijają się w tkankach stawów, co często przybiera postać zgrubienia torebki stawowej. Błona maziowa ulega stanowi zapalnemu, a płyn maziowy staje się mniej lepki. Ból pojawia się właśnie na tym etapie jako skutek zapalenia błony maziowej. Zastosowanie leczenia na tym wczesnym etapie może przynieść najwięcej korzyści. Następny etap tego procesu to zwyrodnienie chrząstki, aż w końcu dochodzi do wykształcenia się osteofitów oraz przemodelowania kości. To mechaniczne uszkodzenie chrząstki stawowej jest głównym elementem OA i ma charakter nieodwracalny.
Choroba kliniczna spowodowana tymi zmianami może być oceniana za pomocą Canine OsteoArthritis Staging Tool (COAST). Na tej podstawie kwalifikuje się OA do jednego z pięciu etapów (patrz ramka „Poziomy OA”).3 Właściciele zazwyczaj zauważają zmniejszoną aktywność zwierząt podczas etapu 2., a pacjenci trafiający do lecznic na ogół znajdują się na etapie 2. lub 3.
