W tym artykule autorzy przedstawili zastosowanie szyn/opatrunków usztywniających w leczeniu wybranych złamań kończyn. Koaptacja w celu czasowego unieruchomienia podczas pierwszej pomocy została omówiona w WpD nr 2/2021.

Znaczny postęp technologiczny w stabilizacji złamań oferuje lekarzom weterynarii szerszą niż kiedykolwiek wcześniej gamę chirurgicznych systemów unieruchamiania. W przypadku niektórych złamań w ostatecznym leczeniu używa się jednak szyn i opatrunków usztywniających. Wykorzystanie przez lekarzy weterynarii wiedzy i umiejętności z zakresu skutecznego zastosowania szyn i opatrunków usztywniających w leczeniu takich złamań określane jest w tym artykule jako koaptacja. Kluczem do sukcesu w ostatecznym leczeniu złamań z wykorzystaniem koaptacji jest odpowiedni wybór opatrunku i techniki nastawienia złamania, założenie opatrunku oraz właściwa pielęgnacja i monitorowanie pacjenta.

Wybór odlewu

Tabela 1 podsumowuje mechaniczne i biologiczne czynniki istotne przy rozważaniu koaptacji w celu ostatecznego leczenia złamań kości długich.

Wskazania

W zależności od konfiguracji złamania i jego lokalizacji strefa złamania może doświadczać każdej z pięciu sił zakłócających – zginania, obracania, uciskania, ścinania i rozciągania. Odpowiednio zastosowane szyny i opatrunki usztywniające mogą zapewnić pewną wytrzymałość względem sił zginania i nieco mniejszą względem sił obrotowych. Ponieważ nie zapewniają ochrony przed siłami uciskania, ścinania ani rozciągania, nie nadają się do leczenia złamań, w których działanie tych sił zakłócających jest istotne. Krótko mówiąc, koaptacja najlepiej nadaje się do leczenia złamań zlokalizowanych obwodowo w stosunku do łokcia/kolana, poddawanych tylko umiarkowanemu zginaniu i łagodnym siłom obrotowym.

Najlepszymi kandydatami do leczenia za pomocą opatrunku usztywniającego/szyny wydają się złamania częściowe (typu „zielonej gałązki”) podudzia lub przedramienia, złamania bez naruszenia kości sąsiadującej, takie jak złamanie piszczeli z nienaruszoną kością strzałkową (ryc. 1), oraz złamania pierwszej lub drugiej z czterech kości śródręcza/śródstopia. Nienaruszona kość przylegająca do kości złamanej działa jak wewnętrzna szyna anatomiczna. Złamania częściowe i zachowanie nienaruszonej kości sąsiadującej obserwuje się najczęściej u zwierząt w wieku poniżej 6 miesięcy. Wynika to ze stosunkowo jednorodnego charakteru ich kości bogatych w kolagen w porównaniu z kośćmi zwierząt dorosłych, które zawierają więcej składników mineralnych. Do leczenia za pomocą opatrunków usztywniających nadają się również niektóre poprzeczne złamania z widoczną redukcją > 50% na obu ortogonalnych projekcjach radiologicznych. Odtworzona kolumna kostna powinna być w stanie oprzeć się ściskaniu osiowemu, podczas gdy opatrunek wytrzymuje siły zginające i obrotowe.