Analgezja
Zwalczanie bólu w przypadkach zwyrodnieniowej choroby stawów u kotów
Janice Huntingford
Zgodnie z nową definicją International Association for the Study of Pain (2018) ból to „nieprzyjemne odczucie i doświadczenie emocjonalne typowo powodowane przez aktualne lub potencjalne uszkodzenie tkanki albo przypominające takie doznanie”.1 Ból powoduje niepokój, stres i strach, wywołuje zmiany behawioralne i negatywnie wpływa na jakość życia wszystkich naszych kocich pacjentów.2 Dzięki wspólnemu wysiłkowi American Animal Hospital Association i American Association of Feline Practitioners,3 a także osobnej inicjatywie World Small Animal Veterinary Association Global Pain Council, zostały opracowane wskazówki dotyczące zwalczania bólu, które mają pomóc lekarzom praktykom w rozpoznawaniu i leczeniu bólu u kotów
(wsava.org/global-guidelines/global-pain-council-guidelines).
Częstą przyczyną długotrwałego bólu u kotów, jak również pogorszenia się jakości ich życia, jest nierozpoznana lub nieleczona choroba zwyrodnieniowa stawów. Występuje ona u około 60% dorosłych kotów i u 90% kotów starszych niż 10 lat.4
Patofizjologia choroby zwyrodnieniowej stawów u kotów ma charakter szczególny. W większości przypadków jest chorobą pierwotną lub idiopatyczną. Wtórna choroba zwyrodnieniowa stawów jest najczęściej związana z urazem albo chorobami genetycznymi, takimi jak dysplazja stawów biodrowych bądź akromegalia. Leczenie kotów z chorobą zwyrodnieniową stawów trwa dożywotnio i ma na celu poprawę jakości ich życia.4
Badanie pacjenta i ocena nasilenia bólu
Pierwszym krokiem w zwalczaniu przewlekłego bólu u kotów jest rozpoznanie, że on występuje. Koty przejawiają bardzo słabe objawy bólu, co może utrudniać jego wykrycie przez lekarzy weterynarii i właścicieli.
Zmiany behawioralne spowodowane bólem dotyczą sposobu korzystania z kuwety, samopielęgnacji, płynności chodu, temperamentu, apetytu, pozwalania na pieszczoty i ogólnej aktywności.5 Feline Musculoskeletal Pain Index – uznane kliniczne narzędzie do mierzenia nasilenia bólu mięśniowo-szkieletowego u kotów – ułatwia wykrycie przewlekłego bólu zarówno lekarzowi weterynarii, jak i właścicielowi. Ocenia ono poruszanie się oraz zachowanie kotów związane z bólem.6
W celu ustalenia problemów zdrowotnych u pacjenta wskazane jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu, wykonanie badania ortopedycznego i neurologicznego, zmierzenie ciśnienia krwi oraz badanie krwi i moczu. Na początku lekarz powinien wziąć pod uwagę oczekiwania klienta i omówić koszt leczenia oraz rolę właściciela zwierzęcia. Istnieje wiele metod leczenia przewlekłego bólu. Plan terapii należy dostosować indywidualnie do każdego pacjenta. Monitorowanie jakości życia zwierzęcia i sprawdzanie skuteczności różnych sposobów leczenia ma kluczowe znaczenie w zwalczaniu przewlekłego bólu związanego z chorobą zwyrodnieniową stawów.7