Doświadczona klinicystka przedstawia stosowany przez siebie schemat postępowania przy ocenie i diagnozowaniu kulawizny kończyny miednicznej u psa.

Kulejący pies to jeden z najczęściej przyjmowanych przeze mnie pacjentów. Celem tego artykułu jest opisanie mojej metody rozpoznawania pierwotnej przyczyny kulawizny kończyny miednicznej u psa.

Przygotowanie do badania

Lubię być przygotowana i mieć gotową listę rozpoznań różnicowych, jeszcze zanim dotknę pacjenta. Pierwszą rzeczą, jaką robię, jest przypisanie psa do jednej z czterech kategorii: młody pies małej rasy, stary pies małej rasy, młody pies dużej rasy, stary pies dużej rasy. Pomaga to zawęzić listę rozpoznań różnicowych. Na przykład młody pies dużej rasy z większym prawdopodobieństwem będzie miał osteodystrofię przerostową (HOD – hypertrophic osteodystrophy) niż pies małej rasy lub dojrzały pacjent. Z kolei występowanie kostniakomięsaka jest bardziej prawdopodobne u starszego psa dużej rasy niż u pacjenta młodego.

Oczywiście nie jest to żelazną regułą. Na przykład niedawno rozpoznałam kostniakomięsaka bliższej części kości piszczelowej u dwuletniego psa rasy rottweiler. Biorę jednak pod uwagę rasę psa, kiedy przeglądam opis pacjenta, gdyż niektóre rasy stosują się do podręczników. Dla przykładu owczarki niemieckie są predysponowane do młodzieńczego zapalenia kości (ang. panosteitis) oraz do przykurczu mięśnia smukłego, a psy ras labrador retriever czy bokser z kulawizną kończyny miednicznej z większym prawdopodobieństwem będą miały naderwane więzadło krzyżowe niż chart z tym samym objawem.

Dokładny wywiad

Następnym krokiem przed dotknięciem pacjenta jest zebranie dokładnego wywiadu. Jeżeli na przykład pacjent został potrącony przez samochód, wtedy złamania znajdą się wysoko na mojej liście rozpoznań różnicowych bez względu na wiek czy rasę. Ważne są również pytania, czy początek objawów był nagły, czy stopniowy, oraz czy zaburzenie postępuje, reaguje na leki, czy pogarsza się po odpoczynku, czy po aktywności. Jest to szczególnie istotne u starszych pacjentów, aby ustalić, czy to choroba zwyrodnieniowa stawów, czy istnieje inna przyczyna objawów. U starszych pacjentów niezbędne jest również rozróżnienie ortopedycznych i neurologicznych przyczyn kulawizny kończyny miednicznej. Zadawanie celowanych pytań odnoszących się do subtelnych objawów – niechęć do wchodzenia na meble lub po schodach, szuranie czy powłóczenie nogami, jakiekolwiek nietrzymanie moczu bądź kału – może nam dostarczyć bardzo wiele informacji.