Większa część zęba znajduje się poniżej linii dziąseł i jest niewidoczna. Wewnątrzustne zdjęcie radiologiczne ma niepodważalną wartość diagnostyczną, pozwalającą na uzyskanie informacji dotyczących zdrowia jamy ustnej pacjenta.

W przypadku pacjenta z przewlekłą kulawizną bez obciążania kończyny informujemy opiekuna zwierzęcia o konieczności wykonania zdjęcia rtg w celu znalezienia przyczyny. To samo dotyczy pacjentów, którzy wymiotują lub kaszlą od pewnego czasu bądź wykazują inne zaburzenia. Nie ma wątpliwości co do tego, że aparat rentgenowski umożliwiający prześwietlenie całego ciała stanowi niezbędne narzędzie diagnostyczne. Jednak u ilu twoich pacjentów występuje nieprzyjemy zapach z jamy ustnej? Jak ważne są wewnątrzustne badania radiologiczne w twojej lecznicy? W jaki sposób można je włączyć do codziennej praktyki? Jak przekazywać klientom informacje o bezpieczeństwie, roli i kosztach badania radiologicznego? Zapraszamy do zapoznania się z artykułem.

Znaczenie badań radiologicznych w stomatologii

Sześćdziesiąt procent elementów anatomicznych jamy ustnej psów i kotów jest ukryte w zębodole i położone w obszarze poddziąsłowym, a więc niewidoczne gołym okiem.¹ W związku z tym, że na zdjęciach rentgenowskich czaszki obraz poszczególnych zębów nakłada się, w większości przypadków badania te nie mają wartości diagnostycznej (ryc. 1). Po zdobyciu odpowiedniego doświadczenia włączenie wewnątrzustnych zdjęć radiologicznych do codziennej praktyki stomatologicznej stanowi klucz do opracowania planu leczenia stomatologicznego.

Włączenie wewnątrzustnych zdjęć rentgenowskich do codziennej praktyki

Włączenie wewnątrzustnych zdjęć rentgenowskich do codziennej praktyki umożliwia przeniesienie opieki stomatologicznej w lecznicy na wyższy poziom – od podejścia opartego na rozmowie telefonicznej oraz spontanicznie wyznaczonym terminie wizyty przeznaczonej na leczenie stomatologiczne do stomatologicznego postępowania diagnostycznego. Każda wizyta stomatologiczna powinna obejmować co najmniej trzy rozmowy z klientem – przed pozostawieniem psa lub kota w lecznicy, podczas wizyty, gdy omawiane są wykryte zmiany patologiczne, oraz podczas wypisywania pacjenta do domu.

Wstępna rozmowa telefoniczna

Podczas wstępnej rozmowy telefonicznej należy przedstawić właścicielowi informacje na temat kolejności postępowania po przyprowadzeniu zwierzęcia do lecznicy, terminu, w którym dostępne będą wyniki badania w znieczuleniu, oraz wewnątrzustnych zdjęć radiologicznych. Należy także wytłumaczyć, co klient może lub powinien robić w celu ograniczenia odkładania się płytki nazębnej. Poniżej przedstawiono, jak powinna przebiegać rozmowa.

Podczas rozmowy telefonicznej z klientem, mającej na celu zaplanowanie profesjonalnego czyszczenia zębów u pacjenta z nieprzyjemnym zapachem z jamy ustnej, recepcjonista powinien zachęcić właściciela do konsultacji z lekarzem weterynarii, który przeprowadzi badanie ogólne oraz niezbędne badania przed znieczuleniem na kilka dni przed wizytą stomatologiczną lub w dniu tej wizyty. Recepcjonista może również wyjaśnić, że lekarz weterynarii znajdzie przyczynę nieprzyjemnego zapachu dzięki dokładnemu badaniu stomatologicznemu, które obejmuje badanie radiologiczne całej jamy ustnej. Gdy zwierzę nadal pozostaje w znieczuleniu, należy skontaktować się z właścicielem, by przekazać wyniki badania oraz omówić możliwości leczenia. Leczenie należy przeprowadzić podczas tej samej wizyty lub w późniejszym czasie, w zależności od harmonogramu dnia oraz preferencji klienta. Pracownik recepcji powinien następnie przekazać informacje dotyczące wstępnych opłat za leczenie, badań laboratoryjnych przed zabiegiem, czyszczenia zębów, badania całego uzębienia, polerowania zębów oraz wewnątrzustnych badań radiologicznych (w niektórych lecznicach kosztorys jest przedstawiany właścicielowi przez lekarza weterynarii).

Rozmowa o kosztach

Nasi pacjenci nie wchodzą niestety do gabinetu, trzymając w zębach karty kredytowe bez limitu, które pozwoliłyby opłacić ich leczenie. Na szczęście dostępnych jest wiele możliwości płatniczych, które ograniczają stres właścicieli zwierząt związany z finansami przy zachowaniu wysokiego poziomu opieki weterynaryjnej. Jeżeli klient niepokoi się o koszty, należy omówić plan płatności oraz zapewnić go o zaangażowaniu całego zespołu w jak najlepszą opiekę dla jego pupila.

Wizyta związana z leczeniem stomatologicznym

Poniżej przedstawiono ogólny harmonogram oceny i leczenia jamy ustnej oraz profilaktyki u zwierzęcia z nieprzyjemnym zapachem z jamy ustnej.

• 9.00. Po przyprowadzeniu zwierzęcia do gabinetu lekarskiego należy przeprowadzić wywiad oraz zapoznać się z wcześniejszymi wynikami badań laboratoryjnych, a następnie zbadać pacjenta, koncentrując się na jamie ustnej. Omawia się z klientem jego gotowość do codziennych zabiegów mających na celu ograniczenie odkładania się płytki nazębnej oraz zdolność do ich wykonywania. Jeżeli wcześniej nie przedstawiono klientowi kwestii płatności, lekarz lub asystent powinien przekazać informacje na temat wstępnego rozpoznania oraz skalingu zębów, zanim właściciel opuści gabinet. Następnie klient powinien podpisać zgodę na znieczulenie swojego podopiecznego oraz potwierdzić akceptację wynikającego z tego ryzyka i pokrycia potencjalnych dodatkowych kosztów związanych z niezbędną opieką. Warto również porozmawiać na temat możliwości dotyczących płatności, poinformować klienta, jak wygląda plan dnia, oraz znaleźć czas na rozmowę z opiekunem, gdy jego pies lub kot pozostają nadal w znieczuleniu, a przyczyna nieprzyjemnego zapachu została zdiagnozowana.
• 9.30-11.00. Pracownicy lecznicy przekazują wyniki badań wykonanych przed znieczuleniem, a następnie przygotowują pacjenta do znieczulenia.
• 11:30-12:45. Pracownicy lecznicy znieczulają pacjenta, przeprowadzają skaling, polerują zęby pacjenta oraz wykonują wewnątrzustne zdjęcia rentgenowskie, które lekarz weterynarii ocenia w gabinecie. Następnie lekarz bada zgłębnikiem dentystycznym wszystkie zęby oraz opracowuje plan leczenia. Podczas badania dyktuje wyniki asystentowi, który wypełnia kartę stomatologiczną. Asystent szacuje dodatkowe koszty i kontaktuje się z klientem.
• 13.00. Omówienie z klientem wyników badania oraz optymalnego planu leczenia, wyjaśnienie wszystkich powiązanych z tym kosztów, a w razie konieczności przedstawienie opcji płatności.
• 15.00. Przeprowadzenie niezbędnego leczenia.
• 17.30. Spotkanie z klientem w celu omówienia rozpoznania i leczenia. Uzgodnienie daty wizyty kontrolnej w celu oceny postępu leczenia oraz ustalenie indywidualnie opracowanego programu zapobiegania odkładaniu się płytki nazębnej. Dobre wrażenie robi przekazanie właścicielowi prostego raportu w formie cyfrowej, który obejmuje obrazy zębów przed i po leczeniu oraz wyniki badania radiologicznego.

Opieka optymalna a opieka funkcjonalna

Nasi pacjenci nie potrzebują swoich zębów, by żyć pełnią życia, ale zdecydowanie trzeba zapewnić im komfort. Polerowanie korzeni, miejscowe podawanie leków przeciwbakteryjnych oraz laserowa chirurgia dziąseł są często zalecanymi zabiegami zapewniającymi optymalną opiekę. Nierzadko jednak wykraczają one poza strefę komfortu klienta, który nie jest w stanie zapewnić zwierzęciu niezbędnej opieki w okresie pozabiegowym, na przykład ze względów finansowych. W tych przypadkach celem jest opracowanie planu leczenia, dzięki któremu jama ustna będzie funkcjonować w sposób prawidłowy i bez bólu. Zwierzęciu można zapewnić komfort dzięki usunięciu zębów, które uległy złamaniom z powikłaniami oraz ulegają zmianom w wyniku chorób przyzębia.

Jednym z największych wyzwań w stomatologii weterynaryjnej jest uzyskanie akceptacji naszych zaleceń przez klienta oraz wygospodarowanie odpowiedniej ilości czasu na wykonanie niezbędnych zabiegów podczas tej samej wizyty, w trakcie której przeprowadzane jest badanie. Jeżeli dysponujemy tylko jednym stołem zabiegowym i brakuje dodatkowego czasu, prawidłowe zaplanowanie leczenia staje się szczególnie ważne. W takich przypadkach należy poinformować klienta o tym, że diagnostyka oraz czyszczenie zębów, polerowanie, a także płukanie zostaną wykonane podczas pierwszej wizyty wraz z omówieniem zmian patologicznych i przekazaniem zaleceń terapeutycznych, a leczenie zostanie przeprowadzone do dwóch tygodni po zaakceptowaniu zaleceń przez klienta oraz zapewnieniu możliwości finansowania.