Mięsaki poiniekcyjne u kotów (feline injection site sarcomas, FISS) to złośliwe nowotwory pochodzenia mezenchymalnego (wywodzące się z tkanki łącznej). Dane dotyczące częstości ich występowania nie są zgodne. Niektóre źródła podają, że na 10 000 szczepionych kotów przypada mniej niż jeden przypadek rozwoju mięsaka poiniekcyjnego, a więc są one rzadkie, natomiast według innych danych nowotwór ten występuje znacznie częściej – jeden przypadek na 100 szczepionych kotów.^1,2

Szczepionki przeciwko wściekliźnie i wirusowej białaczce kotów (FeLV) to znane czynniki indukujące rozwój mięsaków poiniekcyjnych.³ Guzy te występują także wtórnie w stosunku do iniekcji steroidowych i niesteroidowych leków przeciwzapalnych, antybiotyków, lufenuronu, a także w miejscu wszczepionego mikroczipu oraz w konsekwencji reakcji zapalnej, jaka pojawia się wokół niewchłanialnych nici chirurgicznych.^4-8

Mięsaki poiniekcyjne to guzy o dużym miejscowym potencjale inwazyjnym. Różnią się od pozostałych mięsaków tkanek miękkich kotów (rozwijających się spontanicznie, bez związku z wcześniejszym podaniem szczepionki lub leku) swoim zachowaniem biologicznym, w tym tempem wzrostu guza (szybszy), miejscem rozwoju (zwykle jest to tkanka podskórna) i potencjałem metastatycznym (może być wyższy).⁹ Mięsaki poiniekcyjne różnią się także od innych mięsaków kotów cechami mikroskopowymi. Komórki tego nowotworu cechuje większy stopień polimorfizmu oraz wyższa aktywność mitotyczna.⁹ Mięsaki poiniekcyjne mają najczęściej charakter włókniakomięsaków (fibrosarcoma), rzadziej przyjmują postać złośliwej włóknistej histiocytomy (malignant fibrous histiocytoma),* kostniakomięsaka pozaszkieletowego (extraskeletal osteosarcoma), mięśniaka prążkowanokomórkowego mięsakowego (rhabdomyosarcoma) i chrzęstniakomięsaka (chondrosarcoma).¹⁰ Mięsaki poiniekcyjne o wysokim stopniu złośliwości histologicznej wykazują więcej cech mikroskopowych świadczących o ich agresywnym charakterze niż te o niskim stopniu złośliwości, większe jest też prawdopodobieństwo rozwoju ognisk przerzutowych.¹¹

Etiopatogeneza mięsaków poiniekcyjnych kotów nie została w pełni poznana. Każdy bodziec pobudzający rozwój przewlekłego zapalenia w obrębie tkanki podskórnej może doprowadzić do transformacji nowotworowej obecnych tam fibroblastów i miofibroblastó...

Strategia szczepień

W 1997 roku Zespół ds. Mięsaków Poszczepiennych Kotów (Vaccine-Associated Feline Sarcoma Task Force, VAFSTF) ustalił szczegółowe wytyczne co do anatomicznej lokalizacji miejsc podawania szczepionek.13 Ich celem było ułatwienie śledzenia wszelkich ...