BLACK CYBER WEEK! Publikacje i multimedia nawet do 80% taniej i darmowa dostawa od 350 zł! Sprawdź >
Rehabilitacja
Kontrola po osteotomii poziomującej kości piszczelowej – przewodnik dla lekarza ogólnego
Christina Montalbano, Kelly Deabold, Erin Miscioscia
Zerwanie więzadła krzyżowego doczaszkowego jest jedną z najczęstszych przyczyn kulawizny kończyny miednicznej u psów. Więzadło to działa jako główny stabilizator stawu kolanowego, zapobiegając doczaszkowemu przesunięciu kości piszczelowej (doczaszkowy ruch szufladowy), przeprostowi i rotacji wewnętrznej. Zawiera również mechanoreceptory i proprioreceptory. Dzięki nim bierze udział w kontroli czucia głębokiego kończyn miednicznych. Naderwanie więzadła krzyżowego doczaszkowego lub jego zerwanie prowadzi do niestabilności stawu kolanowego, bólu, stanu zapalnego i rozwinięcia się zapalenia kości i stawów.1
Jedną z najczęściej stosowanych i najskuteczniejszych metod chirurgicznej stabilizacji zerwanego więzadła krzyżowego doczaszkowego jest osteotomia poziomująca kości piszczelowej (TPLO, tibial plateau leveling osteotomy). Celem tego zabiegu jest zneutralizowanie przemieszczania się kości piszczelowej w kierunku przednim lub nadwichnięcia podczas obciążania kończyny poprzez spłaszczenie/wypoziomowanie pochylenia płaszczyzny kości piszczelowej, co powinno wyeliminować ból podczas obciążania kończyny i spowolnić postępowanie zapalenia stawu.1 Mimo że TPLO nie zapobiega doczaszkowemu ruchowi szufladowemu ani wewnętrznej rotacji kości piszczelowej, wykazano, że daje najlepsze rezultaty pod względem powrotu do normalnego funkcjonowania w porównaniu z alternatywnymi zabiegami.2-4
Oczekiwania po TPLO
Okres powrotu do zdrowia po korekcji zerwanego więzadła krzyżowego doczaszkowego za pomocą TPLO często jest długi i frustrujący. Etapy gojenia różnią się u poszczególnych pacjentów i zależą od kilku czynników, takich jak wiek, masa ciała, wskaźnik kondycji, ogólne zdrowie i sprawność fizyczna.2,3,5-8 Na powrót do zdrowia mogą mieć też wpływ: stopień naderwania więzadła, współistniejące uszkodzenia, technika chirurgiczna i strategie pooperacyjne.4,9-14 Tabela 1 przedstawia oczekiwania pooperacyjne do dwóch lat po zabiegu TPLO.
Lekarz praktyki ogólnej jest często głównym punktem kontaktu z klientem i pacjentem po zabiegu. Podczas wizyt kontrolnych może zaobserwować u pacjentów wtórne powikłania po TPLO. Powikłania mogą dotyczyć 10-15% pacjentów.15 W zależności od rozpoznanego powikłania uzasadnione może być odesłanie pacjenta z powrotem do ortopedy lub do specjalisty od rehabilitacji. Tabela 2 ilustruje typowe powikłania po TPLO, oczekiwany czas ich wystąpienia i strategie interwencyjne.