Zapadnięcie tchawicy jest częste u psów małych ras i niejednokrotnie jest przyczyną niewydolności oddechowej i/lub kaszlu.¹ Na stopień zaawansowania duży wpływ może mieć genetyka. U ciężko chorych psów rozpoznanie jest zwykle ustalane w młodym wieku, te z mniej zaawansowanym zaburzeniem mogą nie wykazywać objawów aż do średniego lub starszego wieku.

Tchawica psów zbudowana jest z chrzęstnych pierścieni w kształcie litery C. Ich część dogrzbietowa składa się z mięśnia tchawiczego i tkanki łącznej. Niekompletne pierścienie, chociaż korzystne dla ruchu, mogą również prowadzić do utraty podparcia i ewentualnego tymczasowego zwężenia lub zapadnięcia tchawicy, szczególnie przy stresie podczas kaszlu albo zaburzeń oddechowych.

Zapadnięcie tchawicy może dotyczyć jej części szyjnej, wpustu do klatki piersiowej lub części wewnątrz klatki piersiowej, a choroba może postępować z czasem, skutkując zapadnięciem dodatkowych obszarów. Choroba obejmująca odcinek szyjny wiąże się z zapadnięciem/niewydolnością wdechową, a dotycząca klatki piersiowej z zapadnięciem/niewydolnością wydechową.

Dynamiczne zapadnięcie się tchawicy jest wynikiem różnicy ciśnień wewnątrz i na zewnątrz tchawicy podczas cyklu oddechowego. Drogi oddechowe wewnątrz klatki piersiowej są otwarte podczas wdechu, ale nie są w stanie zachować kształtu podczas wydechu. Natomiast wiotka, szyjna część dróg oddechowych zapada się podczas wdechu, ale jest otwarta podczas wydechu.

Coraz częściej mówi się również o stałym zniekształceniu tchawicy, określanym jako deformacja tchawicy, w którym tchawica na stałe pozostaje w nieprawidłowej/blokującej pozycji (ryc. 1).^1,2 Stała blokada związana z deformacją tchawicy, zwykle blisko wpustu do klatki piersiowej, ma wpływ zarówno na wdech, jak i wydech, a objawy kliniczne nasilają się przy ekscytacji lub wysiłku.

Zapadnięcie tchawicy klasyfikowane jest w stopniach – od I (łagodne) do IV (najbardziej zaawansowane), w zależności od tego, jaki procent jej światła jest zablokowany.³ Chociaż klasyfikacji tej dokonuje się zwykle przy użyciu tracheoskopii, możliwości określenia stopnia zapadnięcia się dynamicznego za pomocą tej metody są ograniczone.

Biorąc pod uwagę dużą liczbę dotkniętych psów, dostępnych jest zaskakująco mało badań poświęconych tej chorobie. Istnieją dowody, że w nieprawidłowych tchawicach ilość glikozaminoglikanów jest niższa, ale nie jest jasne, czy jest to przyczyna, czy skutek.⁴

Charakterystyka pacjentów

Zapadnięcie tchawicy występuje najczęściej u psów ras małych, z najwyższą prewalencją u yorkshire terrierów i szpiców miniaturowych. Z doświadczenia autorki wynika, że zapadnięcie tchawicy u yorkshire terrierów zwykle wiąże się z deformacją tchawi...