Koty Psy Żywienie

Postępowanie żywieniowe w hiperlipidemii

10/09/2024

Oleje rybne składają się głównie z długołańcuchowych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, które nie są efektywnie włączane w wątrobie do lipoprotein o bardzo niskiej gęstości. Stosowanie oleju rybnego spowodowało zmniejszenie stężenia krążących lipoprotein o bardzo niskiej gęstości u ludzi i psów ze zwiększoną endogenną produkcją tego typu lipoprotein.¹⁷ Dokładny mechanizm obniżania lipidów przez długołańcuchowe kwasy tłuszczowe omega-3 nie jest znany, ale wydaje się, że jest połączeniem zmniejszonej produkcji triglicerydów w wątrobie, zwiększonej ekspresji i aktywności lipazy lipoproteinowej oraz zwiększonej ogólnej в-oksydacji kwasów tłuszczowych.^18,19

Niacyna

Niacyna stosowana w wysokich dawkach zmniejsza syntezę lipoprotein o bardzo niskiej gęstości w wątrobie oraz aktywność lipazy hormonozależnej.²⁰ Udokumentowano jej przydatność w leczeniu hiperlipidemii u ludzi, ale brakuje dowodów na jej rolę u psów i kotów. Niepożądane efekty podawania niacyny u ludzi obejmują „zaczerwienienie” (charakteryzujące się rumieniem i świądem), wymioty, biegunkę i podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych.

Podsumowanie

Objawy kliniczne znacznie podwyższonego stężenia lipidów we krwi mogą być widoczne (na przykład nawracające problemy z przewodem pokarmowym, powstawanie kępek żółtych) i zazwyczaj skłaniają właścicieli do konsultacji z lekarzem weterynarii. Wiele psów i kotów z umiarkowaną hiperlipidemią (tj. stężeniem triglicerydów we krwi między 600 a 1000 mg/dl) może jednak wykazywać nieoczywiste lub subtelne objawy kliniczne, które powinny zwrócić uwagę lekarza weterynarii. Leczenie hiperlipidemii ma na celu kontrolowanie wszelkich współistniejących endokrynopatii, ograniczanie spożycia tłuszczu w diecie, a w przypadku hiperlipidemii utrzymującej się pomimo zmiany diety konieczne może być stosowanie leków lub dodatków żywieniowych ograniczających endogenną produkcję lipidów. Hiperlipidemia może być związana z wieloma genetycznymi i endokrynologicznymi chorobami, dlatego należy ustalić, co ją powoduje. Jeżeli hiperlipidemia występuje wtórnie do endokrynopatii, to początkowo postępowanie powinno mieć na celu leczenie choroby podstawowej. U pacjentów z pierwotną lub wtórną hiperlipidemią, która nie ustępuje po wprowadzeniu leczenia choroby podstawowej, trzeba zmniejszyć spożycie tłuszczów w diecie w stosunku do aktualnego spożycia, biorąc pod uwagę karmę i smakołyki, które otrzymuje zwierzę. U pacjentów z hiperlipidemią utrzymującą się pomimo stosowania niskotłuszczowej diety należy rozważyć stosowanie diet domowych opracowanych przez certyfikowanego dietetyka weterynaryjnego.

Today’s Veterinary Practice • Vol 12, No 2, March/April 2022, p. 22

Lisa P. Weeth, DVM, DACVIM (Nutrition)

Metropolitan Animal Specialty Hospital, Los Angeles, Calif.

Stewart K. Morgan, DVM, PhD, DACVIM (Nutrition)

Hill’s Pet Nutrition

Reprinted with permission from Today’s Veterinary Practice (todaysveterinarypractice.com)

PIŚMIENNICTWO

1. Verkest KR, Fleeman JM, Morton SJ, et al. Association of postprandial serum triglyceride concentrations and serum canine pancreatic lipase immunoreactivity in overweight and obese dogs. J Vet Intern Med. 2012;26(1):46-53.

2. Lee S, Kweon OH, Kim WH. Associations between serum leptin levels, hyperlipidemia, and cholelithiasis in dogs. PloS One. 2017;12(10):e0187315.

3. Xenoulis PG, Suchodolski JS, Ruaux CG, Steiner JM. Association between serum triglyceride and canine pancreatic lipase immunoreactivity concentration in miniature schnauzers. JAAHA. 2010;46(4):229-234.

4. Everest S, Castillo G, Gaitero L. Primary hyperlipidemia with associated ischemic strokes in a West Highland white terrier dog. Can Vet J. 2020;61(10):1060-1064.

5. Whitney MS, Boon GD, Rebar AH, et al. Ultracentrifugal and electrophoretic characteristics of the plasma lipoproteins of miniature schnauzer dogs with idiopathic hyperlipoproteinemia. J Vet Intern Med. 1993;7(4):253-260.

6. Xenoulis PG, Suchodolski JS, Levinski MD, Steiner JM. Investigation of hypertriglyceridemia in healthy miniature schnauzers. J Vet Intern Med. 2007;21(6):1224-1230.

7. Cameron JL, Capuzzi DM, Zuidema GD, Margolis S. Acute pancreatitis with hyperlipemia. Evidence for a persistent defect in lipid metabolism. Am J Med. 1974;56(4):482-487.

8. Yadav D, Pitchumoni CS. Issues in hyperlipidemic pancreatitis. J Clin Gastroenterol. 2003;36(1):54-62.

9. Williams DA, Steiner JM. Canine pancreatic disease. In: Ettinger SJ, Feldman EC, eds. Textbook of Veterinary Internal Medicine. St. Louis, MO: Saunders Elsevier; 2005:1482-1488.

10. Hess RS, Kass PH, Shofer FS, et al. Evaluation of risk factors for fatal acute pancreatitis in dogs. JAVMA. 1999;214(1):46-51.

11. Xenoulis PG, Steiner JM. Lipid metabolism and hyperlipidemia in dogs. Vet J. 2010;183(1):12-21.

12. Ginzinger DG, Lewis ME, Jones BR, et al. A mutation in the lipoprotein lipase gene is the molecular basis of chylomicronemia in a colony of domestic cats. J Clin Invest. 1996;97(5):1257–1266.

13. Elliot KF, Rand JS, Fleeman LM, et al. Use of a meal challenge to estimate peak postprandial triglyceride concentrations in dogs. Am J Vet Res. 2011;72(2):161-168.

14. Bauer JE. Evaluation and dietary considerations in idiopathic hyperlipidemia in dogs. JAVMA. 1995;206(11):1684-1686.

15. Association of American Feed Control Officials. In: 2021 Official Publication. Champaign, IL: The Association; 2021.

16. Diez M, Hornick JL, Baldwin P, et al. The influence of sugar-beet fibre, guar gum and inulin on nutrient digestibility, water consumption and plasma metabolites in healthy beagle dogs. Res Vet Sci. 1998;64:91-96.

17. Jacobson TA. Role of n-3 fatty acids in the treatment of hypertriglyceridemia and cardiovascular disease. Am J Clin Nutr. 2008;87(6):1981S-1990S.

18. Backes J, Anzalone D, Hilleman D, Catini J. The clinical relevance of omega-3 fatty acids in the management of hypertriglyceridemia. Lipids Health Dis. 2016;15(1):118.

19. Bauer JE. Responses of dogs to dietary omega-3 fatty acids. JAVMA. 2007;231(11):1657-1661.

20. Plaisance EP, Mestek ML, Mahurin AJ, et al. Postprandial triglyceride responses to aerobic exercise and extended-release niacin. Am J Clin Nutr. 2008;88(1):30-37.