XIX Kongres Akademii po Dyplomie WETERYNARIA już 15-16.03.2025 r. w Warszawie! Sprawdź program kongresu >
Urologia
Rozpoznawanie i leczenie kamicy moczowej u psów i kotów
Rachel Williams
W artykule opisano postępowanie w przypadku rozpoznania kamicy moczowej, z uwzględnieniem zaleceń pooperacyjnych i dalszej opieki.
Kamica moczowa to powszechna dolegliwość, z powodu której psy i koty trafiają do weterynaryjnych placówek ratunkowych, przychodni pierwszego kontaktu oraz lecznic specjalistycznych. Chociaż kamienie moczowe mogą występować w dowolnym miejscu dróg moczowych, najczęściej gromadzą się w pęcherzu moczowym.1 Można je wykryć przy okazji przeprowadzania diagnostyki u zwierząt z objawami ze strony układu moczowego lub z zagrażającą życiu niedrożnością dróg moczowych. Szybkie rozpoznanie i interwencja są kluczowym czynnikiem zwiększającym szanse na skuteczne leczenie.
Rozpoznanie
Wielu pacjentów z kamicą moczową wykazuje objawy zakażenia dolnych dróg moczowych, takie jak krwiomocz, bolesne oddawanie moczu (stranguria) i częstomocz (pollakiuria). W przypadkach niedrożności dróg moczowych mogą wystąpić bezskuteczne próby oddania moczu, wymioty oraz brak łaknienia. Chociaż w przypadku tej choroby idealną metodą rozpoznawania jest diagnostyka obrazowa, nie powinno się też pomijać innych dostępnych metod diagnostycznych.
Klasyfikacja kamieni moczowych opiera się na ich podziale na niecieniujące (radiolucent) i cieniujące (radiopaque), choć w praktyce klinicznej opisuje się raczej całe spektrum cieniowania, zamiast wyraźnej kategoryzacji. Tradycyjnie jako niecieniujące klasyfikowane są kamienie moczanowe i cystynowe, a pozostałe typy kamieni [na przykład szczawiany wapnia, struwity, krzemiany i wodorofosforany wapnia (bruszyt)] uznawane są za cieniujące.
Po potwierdzeniu obecności kamieni w pęcherzu moczowym konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań diagnostycznych w celu wykrycia chorób współistniejących, które mogą przyczyniać się do rozwoju kamicy oraz jej nawrotów. Obejmują one badanie biochemiczne krwi, by wykryć ewentualną hiperkalcemię, która jest znanym czynnikiem ryzyka formowania się kamieni szczawianowych, oraz ocenę zmian aktywności enzymów wątrobowych, które mogą wskazywać na występowanie stanów patologicznych wątroby lub zespolenia wrotno-obocznego, co sprzyja tworzeniu się kamieni moczanowych. Powinno się również wykonać badanie ogólne moczu, by ocenić obecność bakterii i leukocytów oraz określić pH, ponieważ w zależności od typu kamieni dla zminimalizowania ryzyka nawrotu kamicy konieczne mogą być alkalizacja lub zakwaszenie moczu.