Na zgłębniku należy odmierzyć odległość od nosa do ostatniego żebra pacjenta i zaznaczyć ją w odpowiednim miejscu markerem lub plastrem (ryc. 3a). Wykonanie pomiaru zapobiegnie zbyt głębokiemu wprowadzeniu zgłębnika, który mógłby uszkodzić osłabioną ścianę żołądka.
Po zmierzeniu zgłębnika w jamie ustnej pacjenta należy umieścić rozwieracz bezpieczny dla zwierzęcia, które nie jest znieczulone. W tym celu można wykorzystać rolkę plastra o średnicy 1-2,5 cm. W przypadku kotów stosuje się rolki o średnicy 1 cm (plaster powinien być już częściowo wykorzystany, wtedy rolka jest mniejsza) oraz zgłębnik o mniejszej średnicy. Zgłębnik pokryty środkiem poślizgowym należy wprowadzić do przełyku na wcześniej odmierzoną długość (ryc. 3c). Następnie podaje się środek cieniujący. W zależności od rozmiaru zgłębnika stosuje się standardową strzykawkę z łącznikiem do drenów (lub bez niego) albo strzykawkę z końcówką do cewników.
Aby upewnić się, że zgłębnik został wprowadzony prawidłowo, należy omacać szyję zwierzęcia (jeżeli zgłębnik znajduje się w przełyku, można wyczuć dwie struktury rurowe – tchawicę oraz zgłębnik), wykonać zdjęcie RTG lub podać przez zgłębnik niewielką ilość wody (jeżeli pacjent zacznie kaszleć, płyn zapewne przedostał się do światła oskrzeli). Prawdopodobieństwo umieszczenia zgłębnika w tchawicy jest bardzo małe, jeżeli ma on odpowiednią długość i nie wyczuwa się oporu przy jego wprowadzaniu.
Krok 5. Podanie środka cieniującego i wykonanie zdjęć RTG
Po podaniu środka cieniującego do zgłębnika należy wprowadzić niewielką ilość powietrza lub wody, aby upewnić się, że cała dawka leku dostała się do żołądka i w zgłębniku nie ma żadnych jego pozostałości. Na ryc. 4a i b widoczne są zdjęcia RTG wykonane natychmiast po podaniu środka cieniującego. Tab. 2 przedstawia schemat wykonywania radiogramów. Należy pamiętać o zaznaczeniu prawej i lewej strony zdjęcia oraz godziny wykonania badania.
Krok 6. Rozpoznanie
Ryciny 5a-f przedstawiają kontrastowe zdjęcia RTG przewodu pokarmowego u zdrowych psów. Można je porównać z radiogramami własnych pacjentów.
• Ryc. 5a i b – 30 minut po podaniu. Środek cieniujący wypełnił prawie całą długość jelita cienkiego. Część środka nadal pozostaje w żołądku.
• Ryc. 5c i d – godzina po podaniu. W żołądku znajduje się mniejsza ilość środka cieniującego. Środek nadal nie dotarł do jelita grubego i większa część dawki pozostaje w jelicie cienkim. Świadczy to o prawidłowym przepływie środka cieniującego i normalnym czasie pasażu jelitowego.
• Ryc. 5e i f – dwie i pół godziny po podaniu. Środek cieniujący przedostał się do okrężnicy, żołądek jest pusty (prawidłowy czas pasażu jelitowego).
Wskazówki pomocne w diagnostyce
Przy interpretowaniu wyników badania kontrastowego należy:
1. Ocenić rozmiar, kształt oraz położenie narządów przewodu pokarmowego.
