Trzynastoletnia sterylizowana suka rasy owczarek niemiecki przez miesiąc wykazywała świąd obejmujący kończyny oraz tułów. Nigdy wcześniej nie miała żadnych problemów ani ze skórą, ani z uszami. Przez dwa tygodnie podawano jej cefaleksynę oraz stopniowo zmniejszaną dawkę prednizonu, a następnie przez 10 dni enrofloksacynę. Leczenie nie przyniosło żadnego efektu. Badanie kliniczne wykazało liczne zmiany skórne w postaci wyłysień i zaczerwienionych płytek w okolicy kończyn piersiowych oraz jednego ze stawów skokowych (ryc. 1).
Jakie działania należałoby podjąć w następnej kolejności?
a) pobranie wymazu z jednej ze zmian i wykonanie posiewu
b) podanie iniekcji z octanu metyloprednizolonu bezpośrednio do zmian
c) pobranie próbki metodą biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej z jednej ze zmian
d) wysłanie pacjenta do domu w kołnierzu pooperacyjnym oraz podanie klindamycyny
Odpowiedź
Prawidłowa odpowiedź to c) pobranie próbki metodą biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej z jednej ze zmian.
Wykonano preparat z materiału pobranego metodą biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej, wysuszono go i zabarwiono metodą Wrighta–Giemsy. Badanie cytologiczne wykazało obecność małych, dojrzałych limfocytów, typowych – aczkolwiek niepatognomonicznych – dla chłoniaka typu T, zwanego również chłoniakiem epiteliotropowym lub ziarniniakiem grzybiastym (ryc. 2).
Wykonano 6-milimetrową biopsję sztancową i wysłano pobrany materiał do badania histopatologicznego, które potwierdziło rozpoznanie. Co ciekawe, pies miał również zmianę na rogówce (ryc. 3), co zdarza się rzadko, było już jednak odnotowywane w przebiegu tej choroby.1
U ludzi ziarniniak grzybiasty jest chorobą wolno postępującą, niekiedy latami. Leczenie jest paliatywne. Obejmuje leki miejscowe (glikokortykosteroidy, chemioterapeutyki), doustne retinoidy (beksaroten) oraz chemioterapię ogólną. U ludzi stosowane są również takie metody leczenia jak fototerapia oraz terapia elektronowa obejmująca całą powierzchnię skóry. U psów podanie CCNU (lomustyny) oraz glikokortykosteroidów często powoduje remisję choroby na wiele miesięcy. Niekiedy jednak choroba kończy się śmiercią.
Zarówno u ludzi, jak i u psów występują trzy stadia choroby. We wczesnych etapach opisuje się erytrodermię łuszczycową, u psów często jako łuski oddzielające się od skóry. W kolejnym stadium objawy skórne obejmują rozległe blaszki i łuski. Zmiany te są zaczerwienione, wyłysiałe i zgrubiałe, tak jak w opisanym przypadku. Ostatnia faza choroby to stadium guzowate.
W przebiegu choroby może dojść do przerzutów, często jednak psy poddawane są eutanazji ze względu na liczne owrzodzenia guzów. W jednym z ostatnio przeprowadzonych badań, obejmującym grupę 30 psów z chłoniakiem epiteliotropowym T-komórkowym, rozległe zaczerwienienie odnotowano u 86,6% pacjentów, łuszczenie u 60%, a miejscową hipopigmentację u 50%.3
Veterinary Medicine • Vol 108, No 5, May 2013, p. 220
Paul Bloom, DVM, DACVD, DABVP
Allergy, Skin and Ear Clinic for Animals; 31205, Five Mile Road, Livonia, MI 48154
