Sukces, jaki ta metoda leczenia osiągnęła w medycynie człowieka, sprowokował badania nad jej wykorzystaniem w praktyce weterynaryjnej, aby pomóc psom.

Standardowe leczenie chłoniaków u psów obejmuje podawanie winkrystyny, cyklofosfamidu, doksorubicyny i prednizonu. Chemioterapia oparta o te połączenia cytostatyków znana jest pod nazwą schematu CHOP, który dodatkowo może być uzupełniony o L-asparaginazę.^1-3 W przypadku chłoniaków odsetek psów, które osiągają remisję, przekraczają 85, a czas ich przeżycia waha się od ośmiu do 12 miesięcy, ale przez blisko dwie dekady nie doszło do istotnej poprawy efektów leczenia.^1-4 Swoiste dla psów przeciwciała monoklonalne (mAb) skierowane przeciwko komórkom chłoniaka mogą pewnego dnia stać się dostępne dla lekarzy weterynarii, którzy będą mogli stosować je w ramach swojej praktyki w leczeniu psów z chłoniakiem.

Co to są przeciwciała monoklonalne?

Przeciwciała są wytwarzane przez limfocyty B. Ich rolą jest wychwytywanie obcych antygenów krążących we krwi. Kiedy limfocyty B napotkają antygen, który spowoduje ich aktywację, przekształcają się w komórki plazmatyczne wytwarzające przeciwciała. Przeciwciała monoklonalne to rodzaj przeciwciał stanowiących bardziej jednolitą populację niż naturalne przeciwciała i wykazujących jednakową swoistość względem danego antygenu.

Początkowo mAb były wytwarzane poprzez fuzję limfocytów B izolowanych ze śledziony zwierzęcia, które immunizowano, podając mu określony antygen (białko docelowe) z komórkami linii szpiczaka wyselekcjonowanej ze względu na niemożność wytwarzania immunoglobulin. Tę technikę wytwarzania komórek hybrydowych rozwinęli Köhler i Milstein, co umożliwiło uzyskiwanie dużych ilości przeciwciał o wysokiej czystości i pojedynczej swoistości, czyli wiążących się wyłącznie z jednym epitopem (miejscem wiążącym przeciwciało) danego antygenu.⁵ Od tego czasu rozwinięto nowsze technologie służące do wytwarzania ludzkich przeciwciał monoklonalnych oraz przeciwciał humanizowanych.

W budowie przeciwciała wyróżnia się trzy części, na które składają się dwa identyczne fragmenty wiążące antygen (Fab), połączone za pomocą giętkiego regionu zawiasowego z fragmentem krystalizującym (Fc) pełniącym funkcję efektorową. Przeciwciała klasy IgG składają się z dwóch identycznych lekkich i dwóch identycznych ciężkich łańcuchów polipeptydowych, połączonych ze sobą wiązaniami dwusiarczkowymi, w wyniku czego powstaje dwustronnie symetryczna cząsteczka.⁶ Fragmenty Fab biorą udział w wiązaniu cząsteczek IgG do antygenów, do których są dopasowane przestrzennie, i dzieli się je na części zmienne (Fv) i części stałe (Fc).⁶