W artykule przedstawiono ocenę często występujących wzorów zapalnych białych krwinek.

Leukogram stresowy

Do uwalniania kortyzolu przez nadnercza dochodzi w wyniku wielu procesów, w tym chorób ogólnoustrojowych, zaburzeń metabolicznych, bólu itp. Podobny efekt obserwuje się w przypadku podawania glikokortykosteroidów.

Przyczyny leukogramu stresowego

• Stres endogenny – przewlekły lub ostry wzrost wydzielania glikokortykosteroidów (występujący u chorych zwierząt)
• Nadczynność kory nadnerczy – nadmiar endogennych kortykosteroidów
• Podawanie leków steroidowych.

Wzór: Klasyczny wzór leukogramu stresowego obejmuje neutrofilię, limfopenię, monocytozę i eozynopenię.

Nie wszystkie te zmiany są obecne u każdego pacjenta. Najczęściej obserwuje się łagodną neutrofilię z dojrzałymi neutrofilami (zwykle bez przesunięcia w lewo), a w następnej kolejności limfopenię. Monocytoza spowodowana glikokortykosteroidami często pojawia się u psów, ale u kotów stwierdzana jest rzadko.

Inne zmiany pojawiające się przy leukogramie stresowym

• Hiperglikemia – spowodowana stymulacją glukoneogenezy przez glikokortykosteroidy (występuje przy przewlekłym wzroście stężenia glikokortykosteroidów).
• Wzrost aktywności ALP – obserwowany tylko u psów z przewlekłym wzrostem stężenia endogennych glikokortykosteroidów lub leczonych glikokortykosteroidami.

Tabela 1. Zmiany zawartości białych krwinek

Fizjologiczna leukocytoza

Ten wzór leukogramu spowodowany jest uwalnianiem adrenaliny albo noradrenaliny. Zwany jest także reakcją „uciekaj lub walcz”. Taki wzór najczęściej obserwuje się u kotów (w każdym wieku) i prawdopodobnie u młodych zwierząt innych gatunków. Zmiany te mają zwykle charakter przejściowy i ustępują w ciągu 30 minut po uspokojeniu się zwierzęcia.

Wzór: Klasyczny wzór fizjologicznej leukocytozy to łagodna neutrofilia (dojrzałe krwinki bez przesunięcia w lewo) i limfocytoza, czasem nazywana „fizjologiczną limfocytozą”.

Inne zmiany, które mogą towarzyszyć fizjologicznej leukocytozie

• Hiperglikemia – spowodowana stymulacją glikogenolizy przez adrenalinę (gwałtowna reakcja).

Leukogram zapalny

Wzór leukogramu zapalnego zależy od czasu pobrania próbki i przedstawia równowagę między zużyciem krwinek w tkankach a ich produkcją przez szpik kostny. Liczba neutrofilów przy zapaleniu może być różna – od bardzo obniżonej do znacznie zwiększonej. Przesunięcie w lewo wskazuje na obecność niedojrzałych neutrofilów we krwi i zwykle – chociaż nie zawsze – świadczy o leukogramie zapalnym.

Ten wzór leukogramu bywa różny w zależności od przyczyny i nasilenia zapalenia. Opisane poniżej zmiany są często stwierdzane przy pełnym badaniu krwi u pacjentów z zapaleniem, ale możliwe jest występowanie zapalenia u zwierzęcia, u którego nie ma widocznego leukogramu zapalnego.

Ostre zapalenie (regeneracyjne przesunięcie w lewo)

Zapotrzebowanie tkanek jest zaspokojone lub nawet przekroczone w wyniku zwiększonej produkcji szpiku kostnego i uwolnienia zarówno segmentowanych, jak i niedojrzałych neutrofilów.