Zwierzęta egzotyczne
Badania laboratoryjne w nagłych zachorowaniach małych ssaków. Przypadek Daphne
Jennifer Graham
W przypadku krytycznie chorego królika lekarze praktycy mogą uzyskać wiele informacji z wywiadu chorobowego, badania klinicznego i wyników badań laboratoryjnych.
Daphne, 5-letnia wysterylizowana samica królika, trafiła do lecznicy zajmującej się nagłymi przypadkami z informacjami z wywiadu o zmniejszonej aktywności i produkcji kału oraz zwiększonym wydalaniu moczu. Lekarz przyjmujący nagłe przypadki ocenił stan Daphne jako w miarę prawidłowy i wysłał ją do domu z osłoną antybiotykową w związku z podejrzeniem zakażenia dróg moczowych i ze specjalną dietą dla ciężko chorych zwierząt do podawania strzykawką ze względu na prawdopodobny brak aktywności przewodu pokarmowego.
Następnego dnia Daphne ponownie pojawiła się w lecznicy. Była otępiała, nie wykazywała zainteresowania otoczeniem. Królik wyglądał na odwodnionego i można było zauważyć niewielkie napięcie powłok brzucha. Wyniki badania morfologicznego krwi przedstawiały się następująco: średnio nasilona normocytarna normochromatyczna niedokrwistość (28,4%, wartości referencyjne 33-50%), echinocyty, akantocyty i polichromazja. Daphne była senna, zaobserwowano zmniejszoną produkcję kału, wielomocz, odwodnienie, ból brzucha, podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych (tab. 1).
Choroby układu pokarmowego u królików
W zasadzie wszystkim nagłym przypadkom u królików mogą towarzyszyć objawy ze strony układu pokarmowego. Przerwanie normalnych procesów trawiennych może spowodować zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego.
Zastój żołądkowo-jelitowy jest niejasno definiowany jako osłabienie motoryki przewodu pokarmowego. Zamiast tego określenia zaproponowano termin zespół żołądkowo-jelitowy królików (rabbit gastrointestinal syndrome, RGIS), oznaczający zespół objawów klinicznych i jednocześnie występujących zmian patologicznych dotyczących układu pokarmowego u tego gatunku.
Objawy RGIS mogą obejmować posmutnienie, zmniejszenie łaknienia, a nawet jego brak, powiększenie żołądka i jelit na skutek wypełnienia treścią pokarmową i gazem (wzdęcie), dyskomfort, obecność niezjedzonych cekotrofów (często opisywaną przez właścicieli jako biegunka) i prawdziwą biegunkę. Objawy te mogą pojawić się i ulegać szybkiemu nasileniu, ważna jest więc szybka interwencja.
Należy mieć na uwadze, że RGIS nie jest chorobą, lecz grupą zaburzeń motoryki przewodu pokarmowego z licznymi pierwotnymi i wtórnymi przyczynami. W wielu przypadkach króliki reagują na leczenie wspomagające i nie udaje się wykryć pierwotnej przyczyny.