Sympozjum – płynoterapia okołooperacyjna
Nowy sposób monitorowania i indywidualizacji schematów płynoterapii
William W. Muir
Najnowsze doniesienia pozwalają opracować nowe metody monitorowania płynoterapii okołooperacyjnej i wskazują na konieczność dostosowywania schematów leczenia płynami do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta.
W tym kończącym serię artykule omówiono zmiany, jakie dokonały się w zakresie monitorowania płynoterapii. Przedstawiono też nowe, bardziej zindywidualizowane i ukierunkowane na cel podejście do prowadzenia płynoterapii dożylnej w oparciu o zapotrzebowanie danego zwierzęcia, zarówno przed, w trakcie, jak i po zabiegu.
Monitorowanie – stare i nowe metody
Tradycyjne metody monitorowania płynoterapii w okresie okołooperacyjnym pozostawiają wiele do życzenia.1 Dostępnych jest bardzo mało wiarygodnych wskaźników pozwalających na wykrycie przeciążenia płynami, innych niż zwiększenie masy ciała po zabiegu.2 Parametry wykorzystywane w tradycyjnych statycznych metodach monitorowania płynoterapii, takie jak ośrodkowe ciśnienie żylne, ciśnienie końcoworozkurczowe w komorach i ciśnienie zaklinowania w naczyniach włosowatych płuc, okazały się mało wiarygodnymi i generalnie późno zmieniającymi się wskaźnikami świadczącymi o zmianach w objętości krwi, reakcji na podawanie płynów i przewodnieniu (patrz „Cztery dylematy dotyczące płynoterapii w okresie okołooperacyjnym”, str. 13).1,3-6
Zmiany wartości ciśnień napełniania w sercu, a także ośrodkowego ciśnienia żylnego, mogą wskazywać na podanie zbyt dużej objętości płynów w zbyt krótkim czasie. Parametry te zależą jednak w znacznym stopniu od jednoczesnych zmian w częstotliwości pracy serca, czynności komór serca i pojemności naczyń żylnych, a zmiany te pojawiają się najczęściej na skutek choroby i znieczulenia ogólnego.1,3
Nowa metoda
Dynamiczne zmienne (wskaźniki oceniające reakcję na cykliczne zmiany w powrocie żylnym, czyli obciążeniu wstępnym serca) stanowią bardziej wiarygodną metodę oceny reakcji na płynoterapię. Czułym i swoistym wskaźnikiem jest zmienność ciśnienia fali tętna wywołana wspomaganym oddychaniem (ręcznym lub mechanicznym).6,7 Zmiany amplitudy ciśnienia fali tętna (zmiany jego objętości) powstające pod wpływem oddychania, zmierzone za pomocą nieinwazyjnego zapisu pletyzmograficznego w pulsoksymetrze, pozwalają precyzyjniej przewidzieć reakcję na płyny.6,8
Tradycyjne sposoby monitorowania reakcji na płynoterapię podczas zabiegów chirurgicznych są już niewystarczające. PVI stanowi lepszą metodę monitorowania, dostępną w pulsoksymetrach Masimo. Bezwzględna hipowolemia wymaga uzupełnienia niedoboru płynów, podczas gdy przy hipowolemii względnej należy zniwelować jej pierwotną przyczynę. Wśród wskaźników pozwalających na ustalenie sposobu prowadzenia płynoterapii okołooperacyjnej wymienia się przedoperacyjną utratę płynów, utratę płynów podczas głodówki, podstawowe zapotrzebowanie na wodę, niewykrywalne straty płynów oraz utratę płynów, w tym krwi, w czasie zabiegu i na skutek urazów.
