13/03/2018
Klej tkankowy. Opisano także technikę polegającą na miejscowym nałożeniu cienkiej warstwy cyjanoakrylowego kleju tkankowego (Tissuemend II – Veterinary Products Laboratories) na powierzchnię wrzodu, po oczyszczeniu resztek nabłonków.17 Klej pozostaje w miejscu nałożenia aż do momentu gdy pojawi się pod nim nabłonek, potem zostaje usunięty z powierzchni rogówki. Technika ta wydaje się skuteczna. Okres gojenia wynosi w tym przypadku od dwóch do ośmiu tygodni.17
Miejscowe leczenie farmakologiczne. Oprócz miejscowych antybiotyków, które jedynie zapobiegają zakażeniom wrzodów rogówki, przebadano również działanie leków podawanych miejscowo, pobudzających gojenie. Należą do nich polisiarczany glikozaminoglikanów i aprotynina (która jest inhibitorem enzymów proteolitycznych),18,19 czynnik wzrostu naskórka,20 substancja P7 oraz fibronektyna.21 Wiele z tych leków wspomaga gojenie, żaden nie zyskał jednak miana standardowego leczenia.
Ostatnie badanie przypadków klinicznych psów z SCCED wykazało, że tetracyklina podawana miejscowo (Terramycin Ophthalmic Ointment – Pfizer Animal Health) znacznie skraca okres gojenia w porównaniu z placebo.22 Postawiono hipotezę, że zwiększona ekspresja czynników wzrostu i cząsteczek sygnalizujących pobudza migrację komórek nabłonkowych, co przyspiesza gojenie. Autorzy doszli do wniosku, że to postępowanie może być bezpieczną, skuteczną i względnie tanią metodą stymulowania gojenia wrzodów.22
Podejście autorów. Na temat patofizjologii SCCED nadal niewiele wiadomo, a najskuteczniejsza metoda leczenia jest przedmiotem dyskusji. Ze względu na duży odsetek wyleczonych przypadków, który uzyskali autorzy, stosując skrobak diamentowy, zdecydowali się oni wykorzystywać tę technikę jako leczenie pierwszego rzutu (zaraz po usunięciu fragmentów luźnego nabłonka za pomocą wymazówki). Jeżeli po dwóch zabiegach nie dochodzi do poprawy, stosują bardziej inwazyjną keratotomię kratkową. Jeśli również ta metoda zawiedzie, wykorzystują keratektomię powierzchowną.
Oprócz zabiegu oczyszczenia rogówki za pomocą wymazówki i skrobaka diamentowego, psu należy profilaktycznie podawać miejscowo antybiotyki, trzy do czterech razy dziennie. Zwierzę powinno przez cały czas nosić kołnierz, by zapobiec samouszkodzeniu, aż do momentu zagojenia rany. Nawet sporadyczne przetarcie oka łapą może spowolnić gojenie.
Przy odpowiednim leczeniu i braku powikłań gojenie SCCED trwa około 2 tygodni. Badania podają, że u około 50% pacjentów dochodzi do nawrotu w tym samym lub drugim oku, jak to się stało w przypadku opisywanego psa. Ważne jest więc, by poinformować klienta o potencjalnym nawrocie niegojącego się wrzodu,5 a także o możliwym opóźnionym procesie gojenia i ewentualnej potrzebie wielokrotnych zabiegów.
Veterinary Medicine • Vol 106, No 1, January 2011, p. 34
Kyshia T. Davis, DVM
Juliet R. Gionfriddo, DVM, MS, DACVO
Department of Clinical Sciences, College of Veterinary Medicine and Biomedical Sciences, Colorado State University, Fort Collins, CO 80538
