Chirurgia
Chirurgiczne leczenie guzów wątroby u psów
Hunter Piegols
Michael Mison
Badania sekcyjne wykazały, że pierwotne nowotwory złośliwe wątroby u psów występują rzadko – zaledwie u około 0,9% zwierząt.1,2 Pierwotne nowotwory wątroby można ogólnie podzielić na nowotwory wątrobowokomórkowe, nowotwory dróg żółciowych i raki neuroendokrynne, chociaż rzadziej mogą też występować inne nowotwory pierwotne, takie jak mięsaki.1,3 W przypadku wielu nowotworów rozpoznawane są również przerzuty do wątroby.4
W zależności od rodzaju występującego nowotworu za metodę leczenia z wyboru uważane jest usunięcie chirurgiczne.5 Na przykład przy masywnym raku wątrobowokomórkowym lobektomia wiąże się ze znacznie dłuższym średnim czasem przeżycia niż w przypadku leczenia bez interwencji chirurgicznej.2 Wybór metody postępowania chirurgicznego zależy od wielu czynników, w tym preferencji chirurga, jak również cech guza.6 Opisane techniki obejmują rozwarstwienie miąższu wątroby na tępo, a następnie podwiązanie naczyń, a także zastosowanie zszywek, uszczelniania naczyń, ultradźwiękowego skalpela i okalających urządzeń do zszywania.6,7
Budowa anatomiczna wątroby
Wątroba składa się z sześciu płatów. Od strony lewej do prawej są to kolejno: płat lewy boczny, lewy przyśrodkowy, czworoboczny, prawy przyśrodkowy, prawy boczny i płat ogoniasty, przy czym płat ogoniasty ma wyrostek ogoniasty i brodawkowaty. Opisano również podział wątroby na sektory: lewy, środkowy i prawy, obejmujące odpowiednio płat lewy boczny i lewy przyśrodkowy, płat czworoboczny i prawy płat przyśrodkowy oraz prawy boczny i ogoniasty (ryc. 1).8 Więzadła łączące się z wątrobą to lewe i prawe więzadło trójkątne, więzadło sierpowate, więzadło żołądkowo-wątrobowe oraz więzadła wątrobowo-dwunastnicze.9 Pęcherzyk żółciowy leży w dole pęcherzyka żółciowego pomiędzy płatem czworobocznym i prawym płatem przyśrodkowym.8,9 W skali mikroanatomicznej hepatocyty i cholangiocyty są komórkami wątroby, które najczęściej biorą udział w powstawaniu pierwotnych nowotworów wątroby.3
Krew do wątroby dostarczają tętnica wątrobowa i żyła wrotna. Drenaż żylny odbywa się poprzez żyłę wątrobową, a odprowadzanie żółci za pośrednictwem trzech lub czterech głównych przewodów żółciowych, które opróżniają się do przewodu żółciowego wspólnego. Liczba gałęzi odchodzących z wątrobowego łuku tętniczego waha się od jednej do pięciu, ale u większości psów (64%) obecne są trzy wątrobowe gałęzie tętnicze, a każda gałąź odpowiada wyżej opisanym sektorom wątroby.9 W każdym płacie wątroby, łącznie z płatem ogoniastym podzielonym na wyrostki, występują następujące struktury anatomiczne: pojedyncza tętnica wątrobowa zapewniająca dopływ krwi tętniczej, pojedynczy przewód żółciowy umożliwiający drenaż żółci, jedna żyła wrotna zapewniająca zaopatrzenie wrotne krwi (chociaż odnotowano występowanie nawet trzech żył wrotnych) i jedna żyła wątrobowa do drenażu krwi (notowano też obecność dwóch lub trzech żył wątrobowych).8